NOVEMBER 2022

VPRO GIDS

Pruttelende koffiezetapparaten, ratelende vaatwassers en brommende airco’s. Continue huisgeluiden die irritatie of afstomping oproepen. Maar je kunt er ook klankpoëzie in horen. Elise ‘t Hart (1991) vertelt onvermoede verhalen aan de hand van geluiden die we allemaal kennen.
Door Mark van de Voort - Lees hier het hele artikel

NOVEMBER 2022

Noord Brabants Dagblad

‘We fotograferen en filmen ons suf leggen vast voor later, maar de geluiden die ons dagelijks in huis omringen laten we zomaar vervliegen. Vanuit dat besef sloeg Elise ‘t Hart aan het verzamelen. In Den Bosch is nu haar eerste Symfonie voor Huisgeluid te horen.
Door Annemiek Steenbekkers - Lees hier het hele artikel

juni 2022

DE LAGE LANDEN

‘De Nederlandse kunstenaar Elise ’t Hart legt alledaagse geluiden vast en deelt ze via installaties die een sterk sensitieve ervaring oproepen. Haar uitdijende archief noemt ze het Instituut voor Huisgeluid. Dat staat centraal tijdens haar eerste museale solo: Cosy Corner in het CODA Museum (Apeldoorn), te zien tot 4 september.’
Door Maarten Buser - Lees hier het hele artikel

mei 2021

NRC

‘Oké, we moeten even haast maken. De tentoonstelling annex videojukebox On Demand 4, samengesteld door Ellis Kat bij galerie Tegenboschvanvreden in Amsterdam, roept namelijk veel gretigheid op. Dat komt allereerst door het thema Between Self and Other, wat betekent dat de zestien videokunstwerken waar je uit kunt kiezen allemaal gaan over de verhoudingen tussen mensen en objecten, of tussen mensen onderling. Menselijke verbanden, relaties, spanningen, met geweldige werken van onder anderen Ana Navas (die in een gouden pak om Brancusi’s Bird in Space heen hobbelt), Basir Mahmood, Sander Breure en Witte van Hulzen en een geluidswerk van Elise ’t Hart dat in de verder lege voorruimte perfect de buzz van een drukke galerieopening oproept. Andere tijden, je wordt er bijna melancholiek van. - Lees hier het hele artikel

Door Hans den Hartog Jager

VEDETT

‘Ever wondered what a dreaming bunny sounds like? Elise knows. As a sound artist, she collects everyday sounds. Because we don’t realize a sound’s worth until it’s gone. Here’s to you Elise, you glorious you. Stupid to some, free spirited to us!’

SEPTEMBER 2020

PRELUDIUM

’‘Luisteren en geluid is mijn leven. Ik heb mijn opnameapparaat altijd bij de hand. De schoonheid van het geluid van een saxofoon is wat makkelijker uit te leggen dan de schoonheid van het geluid van een koffiezetapparaat. Muziek raakt je heel direct. Maar ik heb bijvoorbeeld de tikkende klokken van mijn oma opgenomen en als ik dat terughoor, raakt dat mij heel erg. Er kleven gevoelens en herinneringen aan. Weinig mensen realiseren zich dat.”

Voor het prachtige magazine Preludium [voor liefhebbers van klassieke muziek] werd ik geïnterviewd over geluiden. Lees hier het stuk online.

Door Rahul Gandolahage

JULI 2020

CULTUURMAKERS FONDS

Geweldig nieuws: we krijgen een prachtig bedrag om een website te bouwen voor het Instituut voor Huisgeluid! Dit allemaal dankzij het Cultuurmakers Fonds. Een prachtig initiatief. Het Cultuurmakersfonds biedt makers steun om een nieuw project te starten en een impuls te geven aan het huidige culturele aanbod zodat de kunst ondanks de coronacrisis in beeld en in ontwikkeling blijft. Hiervoor is op dit moment 2,5 miljoen euro beschikbaar dankzij de voorlopige opbrengst van het burgerinitiatief #Doemeemetjeaow, een anonieme schenking en het oprekken van het budget met 0,5 miljoen. 

We gaan er iets moois van maken!

Lees hier meer over het fonds en hoe je zelf mee kan doen.

PAROOL, 23 MEI 2020

Herinneringen aan de lockdown: Elise ‘t Hart maakte een fraai kastje met 25 lockdowngeluiden, als tastbare geluidsherinnering aan deze vervreemdingdende tijd

Elise ’t Hart (28) komt uit een muzikantenfamilie – haar moeder is afge- studeerd dwarsfluitist en heeft nu een grote zangschool; haar vader is pianist – en groeide op met veel muziek en concerten. Zelf wilde ze ‘wat anders’ gaan doen; ze ging naar de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, richting fine arts, maar kwam tot de conclusie dat haar gevoeligheid voor geluid haar grootste talent was. “Ik wist toen nog niet dat je ook geluidskunstenaar kunt worden, daar kwam ik later pas achter.”

Door Jan Pieter Ekker
Lees hier het hele artikel

volkskrant, 17 april 2020

Geluidskunstenaar Elise ’t Hart verzamelt al jarenlang huiselijk geluid, van zoemende ijskasten tot een regenbui op het dak. Onlangs deed ze een oproep: hoe klinkt de ‘intelligente lockdown’ bij u thuis?
Krrrrrrrrk. Het simpele geluid van een krakende traptrede. We merken het meestal amper op. Maar zo’n kraak kan voor iemand heel belangrijk zijn, zegt geluidskunstenaar Elise ’t Hart (28): ‘Als kind weet je vaak precies welke traptrede je moet overslaan als je stiekem de trap op of af wilt.’ Inderdaad. En als je misstapt, schrik je je rot: Krrrrrrrrk! Zo’n simpel geluid maakt voor wie het kent wat los: het kan een gevoel zijn, een verhaal of een herinnering.

Door Anna van Leeuwen
Lees hier het hele artikel

TROUW: ROARING TWENTIES

Welke jonge kunstenaars bepalen het beeld de komende tien jaar? Trouw tipt de twintig van de jaren twintig. Een van hen is geluidskunstenaar Elise ’t Hart. Wat wil zij over tien jaar? Een uitleencentrum waar je een kastje met je favoriete huisgeluiden kunt afhalen.
’Geluidskunstenaar Elise ’t Hart (1991) ziet het al helemaal voor zich: dat mensen bij haar een ‘geluidskastje’ komen halen om dat thuis aan de muur te hangen. Een kastje waaruit hun favoriete geluid komt, of het nu gaat om het gemiauw van een kat, het geluid van de tikkende klok bij oma of om het getjilp van vogels.’

Klik hier voor het interview

AD DE DORDTENAAR, februari 2020

Elise 't Hart (28) staat in de top 20 van kunstenaars die het komende decennium in Nederland gaan bepalen. De Dordtse geluidsartiest moet nog wennen aan die eervolle vermelding, maar vindt die wel 'gaaf'. ,,Ik zit toch in een beetje gekke tak van sport.

Door Niels Dekker
klik hier voor het interview

MISTER MOTLEY: ohrenspitzengefühl

‘Op de duo-show in haar [Cokkie Snoei] galerie werkt ook Elise ’t Hart met klank. Zij heeft haar ‘Instituut voor Huisgeluid’ naar de galerie verplaatst, een archief vol vreemde en vertrouwde klanken. Je wordt er omspoeld door een hoorspel dat hele werelden oproept, met rinkelende deurbellen en krakende vloeren, of zo’n verraderlijke traptrede die je overslaat om niemand wakker te maken.
Maar er zijn ook minder herkenbare geluiden, zoals een zoemende noodverlichting. Elise tackelt onze omgeving met haar microfoon, brengt de klanken in kaart en zendt ze uit. Ze biedt zelfs een gratis geluidenabonnement aan op haar website, waar je ook voorproefjes hoort. Populair is het snurkend konijn, dat ik in de galerie niet eens als konijn herkende; ik dacht aan een druilende baby. Om zulke misverstanden te voorkomen, voegt ’t Hart ook foto’s, plattegronden en teksten toe, die haar Instituut voor Huisgeluid een literaire, poëtische dimensie geven.

Door Wila Sütö
Klik hier voor het interview

interview BIbliotheekblad, NOVEMBER 2019

Bibliotheek van de zintuigen
Stilte… het is nog altijd onlosmakelijk verbonden met de bibliotheek. Niets mis mee natuurlijk, want als je kijkt naar het groeiend aantal studenten dat rust en concentratie zoekt in de bibliotheek, lijkt de behoefte aan stilte alleen maar groter te worden. Aan de andere kant is de bibliotheek ook steeds meer een plaats voor kennisdeling en sociale interactie. Er vinden allerlei activiteiten en ontmoetingen plaats, soms in de open ruimte, en er is steeds vaker een horecavoorziening die voor geroezemoes zorgt. De bibliotheek klinkt anders dan vroeger, dat is zeker. Maar welke geluiden passen nu het beste bij de beleving van mensen? Kun je een bibliotheek daarop ontwerpen? En houden mensen eigenlijk wel van echte stilte? Over deze en andere vragen praten we met Elise ’t Hart, geluidskunstenaar en oprichtster van het Instituut voor Huisgeluid. We zitten in Café Americain, de horecavoorziening van de onlangs gerenoveerde Stadsbibliotheek in Dordrecht, waar we af en toe onderbroken worden door een nogal luidruchtige koffiemachine.

Klik hier voor het interview

Reportage Nooit meer slapen, 26 juni 2019

Tikkende klokken, krakende vloeren en trillende telefoons. We zijn de hele dag omgeven door geluid. Thuis, binnen, en natuurlijk ook buiten op straat. De dagelijkse geluiden zorgen ervoor dat we weten waar we zijn. De geluiden zijn herkenbaar en daardoor heel sturend voor hoe we ons voelen.
Elise t Hart is geluidskunstenaar. Ze verzamelt geluiden, en de verhalen die daarbij horen. De komende tijd zullen haar geluiden regelmatig te horen zijn in Nooit Meer Slapen. En vanavond leren we Elise zelf kennen: waarom is ze zo gefascineerd door geluiden? En wat doen geluiden met ons?

Klik hier voor de reportage
Klik hier voor tekst en geluid op radio 1

Trouw, 27 april 2019

Welkom bij het Instituut voor Huisgeluid!
Geluiden als cultureel erfgoed

Het Meertens Instituut, dat de Nederlandse taal en cultuur onderzoekt en documenteert, heeft zesduizend uur geluidsopnames. Veel van die opnames zijn gesprekken bij mensen thuis; geweldige bronnen van huisgeluid. ‘Op die manier hadden wij er nog niet naar gekeken,’ zegt Antal van den Bosch, directeur van het Instituut. ‘Elise is kriskras door onze collectie heen gegaan, en dankzij haar frisse blik ontdekken we meer over de context van zulke gesprekken. Ze heeft iets gevonden waar wij niet naar op zoek waren – onderzoekers laten vooral heel gerichte, degelijke vragen op de collectie los – maar dat wel interessant is voor wat we doen. Haar benadering is waardevol, ook al lukt het voorlopig niet om zesduizend uur huisgeluid te transcriberen. Dat is monnikenwerk. Maar wellicht kan het op termijn wel, met behulp van automatische herkenningstechnieken.’

Door Malou van Hintum, lees hier het hele artikel

Brainwash, april 2019

Echt geluk: dat is een snurkend konijn, of traag pruttelende koffie
Aangespoord door de door Luiselli aangewakkerde interesse voor betekenisvol geluid meld ik me aan voor het 'Geluidenabonnement' van kunstenaar Elise 't Hart. Met haar Instituut voor Huisgeluiden legt 't Hart een database aan van alledaagse geluiden. De opsomming die ze ervan geeft op haar website is al een prettige poëtische kakofonie: 'malende wasmachine, sloffende huisgenoot, borrelende theekoker, krijsende geiser, zoemende dimmer, tikkend horloge, piepende scharnieren, trillende telefoon, bonkende bovenburen, knisperende kaars, blazende afzuigkap, tiktakkende klok, tsjilpende vogels, schuivende schuifdeur, rinkelende deurbel'

Door Thomas van Huut, lees hier het hele artikel

TIJDENS ART ROTTERDAM 2019 / PROSPECTS & CONCEPTS, FEB 2019

De Volkskrant
Het Parool
Museumtijdschrift
De Telegraaf
MetropolisM
Trendbeheer

Interview Meertens Instituut

Lees hier het interview

Nederlands Dagblad, 28 december 2018

Elise ’t Hart is de oprichter van het Instituut voor Huisgeluid en geluidendetective. Op dit moment spoort ze verdwenen, vergeten geluiden op door de historische bandopnames van het Meertens Instituut af te luisteren. Zo ook een opname uit 1971, uit het Groningse Overschild, met de stem van mijn grootvader. Met recorder jagen op bijna vergeten geluiden van vroeger.

Klik hier voor het artikel

SRF 2 (publieke radio zwitserland), 17 december 2018

Hausgeräusche: Die wunderliche Sammlung der Klangkünstlerin Elise 't Hart.

Een interview op de Zwitserse publieke radio! Klik hier om de uitzending terug te luisteren (interview over Instituut voor Huisgeluid start op 14:50 min).

Door Elsbeth Gugger

HET PAROOL, 26 november 2018

‘Het is het geluid van nostalgie’

Elise ’t Hart heeft een hekel aan het dwingende gezoem van haar mobiele telefoon. Maar dat zal de eerste artist in residence van het Meertens Instituut niet horen als zij luistert naar opnames uit de Dialectenbank. Het instituut voor Nederlandse taal en cultuur, dat tot in detail werd vastgelegd in J.J. Voskuils magistrale romancyclus Het Bureau, archiveerde vanaf 1950 duizenden uren materiaal. Er wordt gesproken over gebruiken en gewoonten, gezongen en verhalen verteld.

“Die gesprekken beginnen vaak stroef, maar na een paar koppen koffie wordt het losser, dan zit je echt aan tafel bij zo’n landarbeider uit Friesland of een slager uit Limburg,” vertelt ’t Hart. “Ik kan de dialecten niet altijd goed volgen, maar dat is niet erg. Tussen de regels door hoor je andere, non-verbale dingen. Het rinkelen van kop en schotel, tikkende klokken, fluit- ketels, het rrrrrrring-rrrrring van de telefoon, het constant afstrijken van lucifers om sigaret- ten aan te steken. Huizen waren vroeger minder goed geïsoleerd dus dringen ook geluiden van buiten door: vogels of auto’s die veel luider klonken dan nu. Het is het geluid van nostalgie.”

Door Edo Dijksterhuis, lees hier het hele artikel

VPRO GIDS, OKTOBER 2018

Elise ‘t Hart brengt samen met Nils Davidse (‘We zijn partners in de liefde en de kunst’) twaalf oude huisorgeltjes naar het Kruithuis. ‘Elk orgeltje heeft z’n eigen stijl en geluid, bepaald door het bouwjaar en gevormd door het gebruik en de plek van herkomst’. De een mist een toets, bij de ander laten de registers een beetje los. ‘Dat heeft een charmant gekraak tot gevolg’.
’t Hart plaatst onder de noemer Organa (Kruithuis NM)’ alle orgels in één ruimte, de Bomzaal, waarna ze met Davidse luistert hoe de klanken daar zijn. ‘Soms klinken tonen ergens langer door bijvoorbeeld, daarom componeren we wat je hoort altijd ter plekke.’ Bezoekers zullen tussen de ortgeltjes door lopen en kunnen zich desgewenst over de achtergrond van de opgestelde muzikale meubels laten informeren middels een boekje. ‘Daarin staan portretjes van de orgels. We vertellen iets over hun geschiedenis en over details als onstane scheurtjes, de vormgeving of gebruikte houtsoort. Zo kan wat je hoort nog meer gaan leven.’

Door Angela van der Elst, klik hier voor het hele artikel.

Volkskrant, 7 september 2018

In een voormalige scheepsmotorenfabriek in Dordrecht roepen zestien kunstenaars sonore (en soms oorverdovende) geluiden op, die de bezoeker laten reizen door ruimte en tijd.

‘Hoe komt het toch dat geluid kan maken dat je denkt ergens anders te zijn?’ De vraag die de Britse kunstenaar Justin Bennett zich stelt is een mooie. Want het is waar: zoals een geur in een enkele seconde herinneringen aan vroeger kan ophalen, zo doet een bepaald geluid je meteen denken aan een stad, gebouw of landschap.

Proef op de som is de tentoonstelling waaraan Bennett deelneemt in DordtYart, het Dordtse kunstcentrum aan de Beneden Merwede. Titel: Science of Sound. De tentoonstelling geeft een overzicht van geluiden en klanken die, hoe abstract ze op zichzelf ook zijn, je over kilometers afstand kunnen laten dwalen.

Een treingeluid uit een megafoon? Onmiddelijk sta je op het stationsperron. Oorverdovend (elektronisch) krekellawaai? Een zomeravond in het Italiaanse binnenland. Knikkers die door holle pijpen en over golfplaten naar beneden rollen? De hervonden kindertijd. Krijsende meeuwen? Afsluitdijk.

Een kleine 25 geluidswerken van zestien kunstenaars zijn er in en buiten de gigantische hal van een voormalige scheepsmotorenfabriek te beluisteren. Het knettert af en toe behoorlijk tegen je trommelvliezen. En dat alles begeleid door de sonore bromtoon van een paar pianoharpen die het duo Mike Rijnierse en Rob Bothof door de ruimte laten schommelen.

Het is duidelijk dat in en rondom deze constructiehal muziek noot voor noot en toon voor toon uit elkaar en weer anders in elkaar wordt gezet. Het beste voorbeeld is misschien wel de bijdrage van Edwin van der Heijde, die een aantal pneumatische ventielen tegen elkaar openzet, er met korte tussenpozen lucht doorheen perst en ritmen oproept die je per minuut in een andere stemming brengen.

Toch verrassend: hoe een wetenschappelijk mechaniek, dat je eerder in een laboratorium verwacht, toch sferen weet op te roepen die je door tijd en ruimte laat reizen, zoals Justin Bennett had voorspeld.

Door Rutger Pontzen, klik hier voor het online artikel.

Elsevier, ISSUE NO52 (DEC), DEC 2017/jan 2018

Elsevier Weekblad spreekt vijf beloften over hun werk, inspiratie en plannen voor 2018. 

Elise 't Hart (26) 'Maakt kunst waarbij beeld en geluid samengaan. Ontving in september de Werkbijdrage Jong Talent van het Mondriaan Fonds. Kan daarmee een jaar lang ideeën ten uitvoer brengen.'   

Lees hier het hele stuk

 

metropolisM, Issue no5 (okt-nov), oktober 2017

'Voor haar programma van dit jaar koos ze voor een museumwaardig overzicht van geluidskunst van vroeger en nu. De ambitie is een dwarsdoorsnede van de geluidskunst te bieden aan de hand van enkele grote namen van weleer en enkele jonge kunstenaars. Werk van Dick Raaijmakers, Paul Panhuysen en Nico Parlevliet is te zien, naast dat van Maria Barnas, Elise 't Hart (tevens curator samen met Lyda Vollebregt, initiatiefnemer van DordtYart), Robert Lambermont, Tamar Harpaz en enkele andere.
(...) Het is bijzonder om hier twee Ideofonen te zien. Ze worden bijna nooit getoond en zijn nog minder vaak te horen,, omdat de speakers te kwetsbaar zijn. Ze staan hier symbool voor het begin van de Nederlandse geluidskunst, gemaakt door de man die als conservatorium docent in de loop der jaren heel veel geluidskunstenaars geïnspireerd heeft. Elise 't Hart brengt Raaijmakers een eerbetoon in een samen met Nils Davidse gecreëerde installatie die bestaat uit oude elektronische huisorgeltjes, waaronder een exemplaar waaraan Raaijmakers, die lang bij Philips werkre, heeft meegebouwd. Op elk apparaat zijn toetsen via stukken plakband aangeslagen, waarmee een stemmig muziekstuk wordt gecomponeerd.
(...) Het tekent hoezeer deze geluidstentoonstelling hier op zijn plek is. Het gebouw biedt de geluidskunst een context die haar in een verrassend breder perspectief plaatst. Elders in dit nummer wordt geschreven over de ideale plaats voor de geluidskunst. Ik geloof dat DordtYart in Dordrecht die al gevonden heeft.'

Domeniek Ruyters 

WERKBIJDRAGE JONG TALENT, SEPTEMBER 2017

Blij, heel blij, en verheugd ben ik met nieuws van het Mondriaan Fonds: ik ontvang dit jaar de Werkbijdrage Jong talent! Deze bijdrage is bedoeld voor beloftevolle beeldend kunstenaars tot uiterlijk vier jaar na hun opleiding. Doel is artistieke ontwikkeling en cultureel ondernemerschap te stimuleren zodat werk tot stand komt dat een betekenisvolle bijdrage kan leveren aan de hedendaagse beeldende kunst in Nederland.

TROUW, SEPTEMBER 2017

'Vreemde hakken op de plavuizen, de klok die stopt met tikken, de koelkast die afslaat. Huisgeluid is er altijd, en het verandert continu. Je hoort het pas als het anders is, anders dan normaal. Het 'Instituut voor Huisgeluid' verzamelt het sinds 2013. Opnames van het geluid zelf, zo mogelijk de bron van het geluid - het 'instrument', en uitgeschreven gesprekken met de eigenaren, ontvangers of waarnemers. Oprichtster en kunstenaar Elise 't Hart (1991) toont een paar van die charmante verzamelingen bij de geluidskunsttentoonstelling 'Sense of Sound', in de oude fabriekshal van Dordtyart in Dordrecht.'

[...] Nostalgie en moderne techniek kunnen ook samengaan, bewijst het Instituut voor Huisgeluid. Voor wie verhuist of bij wie op een andere manier iets verandert en daardoor een geluid zal missen of al mist, kan het geluid laten reconstrueren en opnemen en met een druk op de knop opnieuw laten klinken. Het instituut kan ook een huisgeluidportret maken: in een geluidsreportage van ongeveer een kwartier zoekt het met de bewoners naar geluiden die hen een huiselijk gevoel geven, hen irriteren of die ze belangrijk vinden. Zodat de geluiden ook worden opgemerkt als ze níet storen of veranderen. We kunnen immers niet zonder ze.

Klik hier voor de review door Joke de Wolf

Museumtijdschrift, augustus 2017

'De tentoonstelling ‘Sense of Sound’ in de Dordtse Biesboschhal vat een halve eeuw Nederlandse geluidskunst samen in veertien werken. Een zeldzaam genot voor oor én oog.'

Klik hier voor de review door Edo Dijksterhuis.

AD, augustus 2017

'Het lijkt mij heel mooi om alles in één keer tegelijk aan te zetten. Ik ben heel benieuwd hoe een halve eeuw geluidskunst samen klinkt'

Klik hier voor het hele interview.

JEGENS & TEVENS, AUGUSTUS 2017

'Organa van Elise ‘t Hart en Nils Davidse is een ware eyecatcher. De geluiden van de 8 (huis)orgeltjes resoneren prachtig in de fabriekshal en de orgeltjes – de een nog mooier dan de ander – lokken je als kleine, bevallige sirenes naar zich toe.'

Klik hier voor de hele review door Nathalie van der Lely.